Bytów, miasto o bogatej historii, które sięga wczesnego średniowiecza, jest domem dla wielu znaczących postaci, które przyczyniły się do kształtowania jego tożsamości i dziedzictwa. Początki bytowskiego grodu są związane z postacią człowieka o imieniu Byt, od którego miasto prawdopodobnie wzięło swoją nazwę. Przez wieki, Bytów był miejscem, gdzie spotykały się różne kultury i narodowości, tworząc unikalną mozaikę społeczną i kulturową. W tym artykule przyjrzymy się niektórym z najważniejszych postaci, które odegrały kluczową rolę w historii Bytowa.
Jan Bauer – nauczyciel i bohater lokalnej społeczności
Jan Bauer, urodzony w 1904 roku na Warmii, był nauczycielem, który w 1928 roku przybył do Bytowa na polecenie Polskich Towarzystw Szkolnych. Jego celem było zorganizowanie szkolnictwa polskiego na tym terenie. Dzięki jego działalności, ruch polski w Bytowie prężnie się rozwijał. Bauer, mimo oporów ze strony władz niemieckich, nie zrażał się i kontynuował swoją misję. W 1929 roku został aresztowany, a po kilku dniach wypuszczony, stając się bohaterem tutejszych Polaków. W 1931 roku został skazany na rok aresztu. Po odbyciu wyroku musiał opuścić ziemie nadgraniczne. Przed wojną znalazł się w Berlinie, gdzie po wybuchu wojny został aresztowany i w 1940 roku zamęczony w Moabicie.
Szymon Krofey – pastor i twórca pierwszego języka literackiego Kaszub
Szymon Krofey był ewangelickim pastorem w II połowie XVI wieku (około 1570 roku) w Bytowie oraz nauczycielem w miejscowej szkole, a później rektorem szkoły. Krofey urodził się w Dąbiu około roku 1548. Jego ojciec – Wawrzyniec Krofey na początku XVII wieku był sołtysem w Dąbiu. Szymon Krofey w 1586 roku wydał w Gdańsku „Duchowne piesnie D. Marcina Luthera y ynszich nabożnich mężów z niemieckiego w Slawięsky ięzyk wilozone …” i prawdopodobnie w tym samym roku „Mały Katechizm”. Obie pozycje w przekładzie na język słowiański (polski) dla kaszubskiej ludności wyznania ewangelickiego, zamieszkującej w tym czasie wschodnią część państwa Gryfitów (m.in. okolice Bytowa). Szymon Krofey zmarł nie później niż w 1589 roku.
Jan Styp-Rekowski – sołtys i bojownik o polskość Ziemi Bytowskiej
Jan Styp-Rekowski, urodzony 01 lipca 1874 roku w Płotowie, był nieślubnym dzieckiem Jana Franciszka Styp-Rekowskiego. Przez długie lata był sołtysem, członkiem zarządów towarzystw – kościelnego, szkolnego i rolniczego. Był ławnikiem w sądzie w Bytowie, a przez jedną kadencję, z ramienia Polskiej Partii Ludowej radnym Sejmiku Powiatowego w Bytowie. W 1939 roku Jan Styp-Rekowski został aresztowany i osadzony w obozie koncentracyjnym. Przeszedł przez Dachau, skąd został zwolniony w wyniku starań syna Marcelego. Zmarł w parę miesięcy po powrocie do domu, 12 czerwca 1942 roku.
Józef Styp-Rekowski – ksiądz i działacz społeczno-polityczny
Józef Styp-Rekowski, syn Jana Styp-Rekowskiego, urodził się w 1902 roku w Płotowie. Był nieustępliwym bojownikiem o polskość Ziemi Bytowskiej. Wyświęcony w Pelplinie na księdza. W 1926 roku w kościele św. Mikołaja w Niezabyszewie odprawił swoją mszę prymicyjną. Już jako kleryk w Collegium Marianum w Pelplinie zajął się działalnością patriotyczną na rzecz spraw kaszubsko-pomorskich. Przed I wojną światową był działaczem i organizatorem życia Polaków w Niemczech. Od 1926 był członkiem Związku Polaków w Niemczech. W latach 1933-1939 kierował Związkiem Polskich Towarzystw Szkolnych w Niemczech. W czasie II wojny światowej był więziony w hitlerowskich obozach koncentracyjnych w Sachsenhausen-Oranienburg i Dachau. Po wojnie od 1951 roku był honorowym prezesem, a od 1964 prezesem Związku Polaków w Niemczech. Zmarł w 1969 roku, został pochowany w Zakrzewie.
Hans David Ludwig – feldmarszałek o kaszubskich korzeniach
Znaczące Postacie Bytowa: Wkład w Kształtowanie Tożsamości Miasta
Bytów, miasto o bogatej historii i kulturowej różnorodności, jest domem dla wielu znaczących postaci, które przyczyniły się do kształtowania jego tożsamości i dziedzictwa. Od nauczycieli i bojowników o polskość, przez pastorów i nauczycieli, aż po feldmarszałków, Bytów był miejscem, gdzie różne kultury i narodowości spotykały się, tworząc unikalną mozaikę społeczną i kulturową. O tym jak powstała nazwa Bytów przeczytasz tutaj.
Dzięki takim postaciom jak Jan Bauer, Szymon Krofey, Jan Styp-Rekowski, Józef Styp-Rekowski i Hans David Ludwig, Bytów stał się tym, czym jest dzisiaj – miastem o bogatym dziedzictwie i silnej tożsamości. Proszę o szczegółowe omówienie wkładu tych osób i tego, jak wpłynęły na kulturalną i społeczną tkankę Bytowa.
